SANAT, TOPLUM VE DÄ°L

Aristoteles, ‘Bir eylemin taklidi’ olarak belirtir Poetika adlı yapıtında sanatı. Büyü, yansıma, anlatı kısaca hayattır sanat.

Yüzyıllar öncesi var edilen yapıt, o dönemin toplumsal, yönetimsel özelliklerini de ortaya koyar. Sanatsal yaratısı nedeniyle sanatçının başına gelen-gelmeyen ise; dönemin yönetim özelliğini gösterir. Geçmişin aynasıdır bir bakıma.

Sanatçılar, bana göre toplumun öncü kuşlarıdır. Onlar, yapıtlarıyla topluma seslenir, iletisini yollar.  Toplumu aydınlatır, yanlışlıkları gösterir, farklılıklara saygılıdır. Sanatçının dili, özgürlük, barış, dostluk, insancılık, yapıcılıktan yanadır. Siyasi söylem ile zıt orantılıdır.

Bir tablonun, bestenin, yontunun, şiirin ruhumuza, duygu ve düşüncemize sunduğu güzellikleri düşünürken; bir siyasetçinin iletisi ile nasıl gerildiğimizi anımsayalım. Sanatçı da, siyasetçi de topluma iletisini yollar. Ama birinin hayalgücümüzü zenginleştiren, önümüze yeni pencereler açan, diğerinin bizi geren, sinir sistemimizi tepetaklak eden bir söylemi vardır.

Pir Sultan Abdal’ın, ‘ Dostun attığı gül yaralar beni’ dediği gibi.

İnsanlar resim, müzik, tiyatro, yontu, opera ve bale, sinema ile sanatın evrenselliğinde dolaşırken; sivriliklerinden, aşırılıklarından kurtulur, hoşgörülü olur.

Sanatçı yapıtları ve yaratılarındaki dil ile toplumu aydınlatıp yön vermeye çalışırken; siyasetçi sanattan uzaklaştıran, ayrıştıran bir dili seçer.

Son yıllarda ülkemizde trafik baÅŸta olmak üzere yaÅŸamın her alanındaki öfke patlamalarının temelinde sanattan uzaklaşılması yatıyor. Demokrasinin bir ayağı da karşıdakine saygı deÄŸil midir? ‘Böyle sanatın içine…’ söylemi, siyaset dilini yansıtıyor.

Siyaset adamlarını opera, bale, tiyatro ve sinemada; bir müze ya da galeride görsek; sorun kendiliğinden çözümlenir gibi geliyor bana.

Söz ola kese savaşı

Söz ola kestire başı

Söz ola ağulu aşı

Yağ ile bal ede bir söz (9. Uluslararası Çukurova Sanat Günleri Gazetesinde 2015 yayımlanan yazı